Warmia i Mazury, dzieje ziem poniemieckich oraz ocaleni z Holokaustu czyli nasze propozycje z literatury faktu ?
? Beata Szady „Wieczny początek. Warmia i Mazury”
Zbiór reportaży, które sięgają do przeszłości lub rozgrywają się w czasach współczesnych. Bohaterami są rdzenni mieszkańcy opisywanych ziem oraz powojenni osiedleńcy. Łączy ich „klątwa wiecznego początku”. Każdy z nich zmagał się z losem, tracąc wszystko i zaczynając od nowa. Beata Szady opisuje ostatnie sto lat Warmii i Mazur, starając się podkreślić, że to dwie odrębne krainy i dwa oddzielne byty. Ciekawostką jest fakt, że autorka przemierzyła opisywane regiony wyłącznie na rowerze.
? Karolina Kuszyk „Poniemieckie”
Reportaż historyczny, którym zadebiutowała Karolina Kuszyk dotyczy terenów Górnego Śląska oraz Pomorza Zachodniego. Autorka przedstawia nowe dzieje ziem poniemieckich, zarówno z perspektywy przybywających tu Polaków, jak i przesiedlanych Niemców. Każdy rozdział to inna historia: o domach, meblach, przedmiotach codziennego użytku i cmentarzach. W umiejętny sposób poruszone zostały tematy, mogące uchodzić w zbiorowej pamięci za niewygodne. Zasiedlanie tych terenów przez Polaków wiązało się również z wysiedlaniem ludności niemieckiej, co niosło ze sobą wiele cierpień i dramatów.
? Patrycja Dołowy „Wrócę, gdy będziesz spała. Rozmowy z dziećmi Holokaustu”
Napisanie tej książki nie byłoby możliwe bez zaangażowania i wsparcia wielu osób, które powierzyły autorce własne historie. Ocalałe z Holocaustu dzieci opowiadają o relacjach z matkami, które je urodziły oraz tymi, które je wychowały, ryzykując własnym życiem. Tematem jest macierzyństwo w czasie wojny, trudne wybory i dramaty opuszczonych dzieci dla ratowania im życia lub ochrony przed najgorszym losem. Opowieści te rozdzierają serce i budzą nadzieję, że żadna kobieta nigdy nie będzie musiała stanąć przed podobnym wyborem.
Aldona Bałtowska-Jagieła
